Szkoła Podstawowa w Jędrzejewie

STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH  W  SZKOLE  PODSTAWOWEJ 

W  JĘDRZEJEWIE

Szkoła Podstawowa z siedzibą w Jędrzejewie, Jędrzejewo 25, 64-700 Czarnków, kierując się dobrem małoletnich uczniów, zgodnie z obowiązkami określonymi w art. 22 b oraz 22c ustawy z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich (Dz. U. z 2023 r. poz. 1304 z późn. zm.) wprowadzonymi przez art. 7 pkt 6 ustawy z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny
i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.2023.1606) zmieniającej m.in. ustawę
z dniem 15 lutego 2024 r. przyjmuje Standardy Ochrony Małoletnich, określające:

ROZDZIAŁ I

Zasady zapewniające bezpieczne relacje między uczniem a personelem szkoły,
a w szczególności zachowania niedozwolone wobec uczniów;

Standard  1

Zadaniem pracowników naszej placówki jest kierowanie się dobrem DZIECKA i podejmowanie wszystkich działań w zgodzie z obowiązującymi przepisami prawnymi -  w tym obowiązkiem ochrony dzieci przed krzywdzeniem. Wszyscy pracownicy i współpracownicy szkoły bez względu na pełnioną funkcję lub stanowisko oraz inne osoby realizujące zadania na terenie szkoły na podstawie umów cywilno-prawnych (w tym stażyści, praktykanci
i wolontariusze) zobowiązani są stosować wszystkie zasady zapewniające bezpieczne relacje między uczniem a pracownikami szkoły.

Standard 2

Niedozwolone jest przejawianie wobec DZIECKA jakichkolwiek zachowań przemocowych, naruszających prawa lub dobra osobiste DZIECI będących uczniami naszej szkoły, sprzecznych z szeroko rozumianym dobrem i interesem DZIECKA zarówno
w trakcie jego przebywania na  terenie placówki jak również poza jej terenem, w szczególności:

a) narażające DZIECKO na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia lub mienia;

b) naruszające godność DZIECKA, nietykalność cielesną lub wolność, dyskryminujące DZIECKO ze względu na płeć, rodzinę lub miejsce pochodzenia, wyznanie, orientację seksualną czy poglądy polityczne, czy z jakichkolwiek innych powodów;

c) powodujące szkody na zdrowiu fizycznym lub psychicznym DZIECKA, wywołujące cierpienia lub krzywdy moralne;

d) ograniczające lub pozbawiające DZIECKO dostępu do usług lub świadczeń realizowanych przez naszą placówkę zarówno w trakcie zajęć lekcyjnych i pozalekcyjnych realizowanych przez placówkę na jej terenie lub poza nim;

e) istotnie naruszające jego prywatność lub wzbudzające u nim poczucie zagrożenia, poniżenia lub udręczenia,  stosowanych zarówno w formie jawnej lub ukrytej, bezpośredniej czy za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej;

f) będących okazywaniem wobec DZIECKA braku szacunku czy profesjonalizmu;

g) polegających na używaniu wobec DZIECKA wymagań lub treści nieadekwatnych do jego wieku lub sytuacji;

h) ujawniających jakichkolwiek informacje o DZIECKU osobom nieuprawnionym, w tym innym dzieciom, innym rodzicom, dotyczących wszystkich wrażliwych obszarów  funkcjonowania DZIECKA w szczególności: jego sytuacji rodzinnej, zdrowotnej, ekonomicznej, prawnej, czy wizerunku;

i) będących przejawem przekraczanie kompetencji nauczyciela w tym:  nawiązywania relacji romantycznych lub seksualnych z DZIEĆMI;

j) sprzyjających demoralizacji dzieci m.in. stosowania w obecności DZIECI wulgaryzmów, alkoholu, narkotyków lub innych środków psychoaktywnych lub udostępniania DZIECIOM wyrobów tytoniowych, alkoholu, narkotyków, lub innych środków psychoaktywnych;

k) mogących być oznaką lub przyczyną braku bezstronności wobec DZIECKA w tym przyjmowania od niego lub jego rodziców pieniędzy czy innych prezentów lub sugerujących istnienie między personelem a DZIECKIEM jakichkolwiek relacji mogących być przyczyną nierównego traktowania DZIECKA lub czerpaniem korzyści osobistych z relacji z dzieckiem i/lub jego rodzicami;

l) będących przekroczeniem nietykalności fizycznej DZIECKA lub jego seksualności m.in. dotykania DZIECKA w sposób mogący być zinterpretowany przez niego lub innych za niewłaściwy lub nieprzyzwoity;

ł) będących przekroczeniem niezbędnych czynności pielęgnacyjnych lub higienicznych wobec DZIECKA takich jak pomoc w ubieraniu czy rozbieraniu dziecka, jedzeniu, myciu, przewijaniu i korzystaniu z toalety wykraczających poza jasno sprecyzowane obowiązki służbowe.

ROZDZIAŁ II

Zasady i procedury podejmowania interwencji w sytuacji podejrzenia krzywdzenia lub posiadania informacji o krzywdzeniu ucznia w Szkole Podstawowej
w Jędrzejewie

Standard 1

W Szkole Podstawowej w Jędrzejewie  stosuje się definiowanie przemocy domowej oraz osoby doświadczającej tej przemocy i osoby stosującej tę przemoc zgodnie z ustawą o przeciwdziałaniu przemocy domowej[1]

1. Przez przemoc domową rozumiemy jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie, wykorzystujące przewagę fizyczną, psychiczną lub ekonomiczną, naruszające prawa lub dobra osobiste osoby doznającej przemocy domowej, w szczególności:

a) narażające tę osobę na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia lub mienia,

b) naruszające jej godność, nietykalność cielesną lub wolność, w tym seksualną,

c) powodujące szkody na jej zdrowiu fizycznym lub psychicznym, wywołujące u tej osoby cierpienie lub krzywdę,

d) ograniczające lub pozbawiające tę osobę dostępu do środków finansowych lub możliwości podjęcia pracy lub uzyskania samodzielności finansowej,

e) istotnie naruszające prywatność tej osoby lub wzbudzające u niej poczucie zagrożenia, poniżenia lub udręczenia, w tym podejmowane za pomocą środków komunikacji elektronicznej.[2]

2. Osobą doznającą przemocy może być:

·        małżonek, (także w przypadku, gdy małżeństwo ustało lub zostało unieważnione), oraz jego wstępni, zstępni, rodzeństwo i ich małżonkowie,

·        wstępny i zstępny oraz ich małżonkowie,

·        rodzeństwo oraz ich wstępni, zstępni i ich małżonkowie,

·        osoba pozostającą w stosunku przysposobienia i jej małżonek oraz ich wstępni, zstępni, rodzeństwo i ich małżonkowie,

·        osoba pozostającą obecnie lub w przeszłości we wspólnym pożyciu oraz jej  wstępni, zstępni, rodzeństwo i ich małżonkowie,

·        osoba wspólnie zamieszkująca i gospodarująca oraz jej wstępni, zstępni, rodzeństwo i ich małżonkowie, a także

·        osobę pozostającą obecnie lub w przeszłości w trwałej relacji uczuciowej lub fizycznej niezależnie od wspólnego zamieszkiwania i gospodarowania.[3]

Przez osobę doznającą przemocy domowej rozumiemy również małoletniego będącego świadkiem przemocy domowej wobec osób, o których mowa powyżej.[4]

3. Osobą uznana za osobę stosującą przemoc domową może być tylko osoba pełnoletnia.[5]

Standard 2

W celu realizacji obowiązków wynikających z § 3 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 6 września 2023 r. w sprawie procedury "Niebieskiej Karty" oraz wzorów formularzy "Niebieska Karta" (Dz. U. poz. 1870) pracownik Szkoły Podstawowej w Jędrzejewie zapoznaje się z  kwestionariuszem szacowania ryzyka przemocy wobec małoletniego, określonego w art. 15 aa ustawy o Policji, i w sytuacji zaistnienia określonych w nim okoliczności podejmuje działania interwencyjne polegające na

1) (…)

2) udzieleniu osobie doznającej przemocy domowej pierwszej pomocy przedmedycznej lub zapewnieniu pomocy medycznej;

3) zaspokojeniu podstawowych potrzeb, w tym udzieleniu wsparcia i poradnictwa,
w szczególności od przedstawicieli jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, specjalistycznych ośrodków wsparcia dla osób doznających przemocy domowej, organizacji pozarządowych i stowarzyszeń działających na rzecz osób doznających przemocy domowej
na podstawie ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego
i o wolontariacie.

Standard  3

Do czasu opracowaniu Kwestionariuszy Szacowania Ryzyka dla oświaty przedstawiciele naszej placówki jako pomoc w  szacowaniu ryzyka wystąpienia krzywdzenia dziecka mają obowiązek zapoznać się z kwestionariuszami opracowanymi dla oświaty przez Ogólnopolskie Pogotowie dla Ofiar Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia” IPZ, w ramach projektu realizowanego w programie „Obywatele dla demokracji” finansowanego z Funduszy EOG, uaktualnionymi w ramach niniejszego dokumentu do obowiązujących przepisów prawnych.

Kwestionariusz używany jest jedynie przez pracownika szkoły i nie jest udostępniany dziecku ani jego rodzicowi.

Standard 4

Przemoc domowa nie jest tożsama z przestępstwem znęcania się określonego w  ustawie z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny.[6] Przemoc domowa to zjawisko społeczne, określone definicyjnie w Ustawie o Przeciwdziałaniu Przemocy Domowej, natomiast Kodeks Karny określa konkretne zachowania czy okoliczności, będące przestępstwami. Dlatego pracownik szkoły umie rozdzielić te dwa zjawiska i podjąć w związku z tym dwa niezależne od siebie i wzajemnie się niewykluczające czynności:

1. W przypadku podejrzenia wystąpienia przemocy domowej lub zagrożenia wystąpienia przemocą domową pracownik wszczyna procedurę „Niebieskiej Karty”.
2. W przypadku podejrzenia popełnienia ściganego z urzędu przestępstwa z użyciem przemocy domowej pracownik zawiadamia organy ścigania (Policja, prokuratura) zgodnie z art. 12 ustawy o przeciwdziałaniu przemocy domowej, oraz art. 304 kodeksu postępowania karnego.                           

Standard 5

W celu właściwej oceny działań podejmowanych przez pracowników Szkoły Podstawowej w Jędrzejewie wszyscy jej przedstawiciele zapoznają się z przestępstwami określonymi w kodeksie karnym, mogącymi współwystępować z przemocą domową.

                                                           Standard 6

Wszyscy przedstawiciele placówki oświatowej  - Szkoły Podstawowej w Jędrzejewie, Jędrzejewo 25 -  przyjmują do wiadomości że:

Istnieją trzy kategorie norm regulujących obowiązek zawiadomienia organów ścigania
o podejrzeniu popełnienia przestępstwa.

1.            art. 12 ustawy o przeciwdziałaniu przemocy domowej - zgodnie z art. 12 ustawy
o przeciwdziałaniu przemocy domowej osoby, które w związku z wykonywaniem swoich obowiązków służbowych lub zawodowych powzięły podejrzenie o popełnieniu ściganego z urzędu przestępstwa z użyciem przemocy domowej, niezwłocznie zawiadamiają o tym Policję lub prokuratora. Natomiast osoby będące świadkami przemocy domowej powinny zawiadomić o tym Policję, prokuratora lub inny podmiot działający na rzecz przeciwdziałania przemocy domowej.

2.            art. 304 kodeksu postępowania karnego - Instytucje państwowe i samorządowe zgodnie z art. 304 k.p.k., które w związku ze swą działalnością dowiedziały się o popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu, są obowiązane niezwłocznie zawiadomić o tym prokuratora lub Policję oraz przedsięwziąć niezbędne czynności do czasu przybycia organu powołanego do ścigania przestępstw lub do czasu wydania przez ten organ stosownego zarządzenia, aby nie dopuścić do zatarcia śladów i dowodów przestępstwa (tak więc w przypadku organów państwowych i samorządowych jest to obowiązek prawny). Zawiadomienie o przestępstwie lub własne dane świadczące o popełnieniu takiego przestępstwa, co do którego obowiązkowe jest prowadzenie śledztwa przez prokuratora, Policja przekazuje wraz z zebranym materiałem niezwłocznie prokuratorowi.

3.     (…)

Standard 7

W celu właściwej oceny działań podejmowanych przez przedstawiciela naszej placówki – Szkoła Podstawowa w Jędrzejewie, Jędrzejewo 25 - w sytuacji krzywdzenia dziecka wynikającego z niewłaściwie wykonywanej władzy rodzicielskiej, wszyscy pracownicy placówki zapoznają się z następującymi zagadnieniami:

1.     Władza rodzicielska

Przez władzę rodzicielską rozumieć należy ogół obowiązków i praw względem dziecka, których celem jest zapewnienie mu należytej pieczy i strzeżenie jego interesów. Wynika to
z całokształtu przepisów kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, a zwłaszcza z art. 95 § 1, art. 96 i art. 98 § 1.[7]  Władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców
do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka,
z poszanowaniem jego godności i praw.[8] Ingerencja we władzę rodzicielską może być dokonana jedynie przez sąd (najczęściej wydział rodzinny sądu rejonowego) i tylko
w ustawowo określonych przypadkach. Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawnymi są trzy możliwości ingerencji we władzę rodzicielską:

1.     ograniczenie władzy rodzicielskiej

2.     pozbawienie władzy rodzicielskiej

3.     zawieszenie władzy rodzicielskiej

Jest to możliwe:

1.     Na wniosek rodzica (opiekuna prawnego)

2.     W trybie tzw. „z urzędu” – są to sytuacje, gdzie o nieprawidłowościach w rodzinie i/lub o krzywdzeniu dziecka sąd zostaje powiadomiony przez przedstawicieli służb – m.in. Policji, oświaty, organu pomocy społecznej, 

2.     Reprezentacja dziecka

Rodzice są przedstawicielami ustawowymi dziecka pozostającego pod ich władzą rodzicielską. Jeżeli dziecko pozostaje pod władzą rodzicielską obojga rodziców, każde z nich może działać samodzielnie jako przedstawiciel ustawowy dziecka. Jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest obowiązane i uprawnione do jej wykonywania, jednak o istotnych sprawach dziecka rodzice rozstrzygają wspólnie. W braku porozumienia między nimi rozstrzyga sąd opiekuńczy. Żadne z rodziców nie może reprezentować dziecka:

1) przy czynnościach prawnych między dziećmi pozostającymi pod ich władzą rodzicielską;

2) przy czynnościach prawnych między dzieckiem a jednym z rodziców lub jego małżonkiem, chyba że czynność prawna polega na bezpłatnym przysporzeniu na rzecz dziecka albo że dotyczy należnych dziecku od drugiego z rodziców środków utrzymania i wychowania.

Powyższe dotyczy również w postępowaniu przed sądem lub innym organem państwowym.[9]

Oznacza to, że w każdym przypadku, gdy dochodzi do przestępstwa wobec dziecka ze strony rodzica skutkującego powiadomieniem Policji lub Prokuratury na podstawie art. 304 kpk, lub zachodzą istotne okoliczności dotyczące dziecka, które zobowiązują do zawiadomienia sądu rodzinnego zgodnie z art. 572 kpc, prokuratura lub sąd mają obowiązek zgodnie z art. Art. 51 § 2a. KPK - „Sąd, a w postępowaniu przygotowawczym prokurator niezwłocznie, nie później niż w terminie 7 dni od dnia zaistnienia okoliczności, o których mowa w art. 98 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego’’ - wystąpienia do sądu opiekuńczego z wnioskiem o wyznaczenie reprezentanta dziecka, o którym mowa w art. 99 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.”

Reprezentant dziecka (nowelizacja art. 99 k.r.o. w sytuacji zaistnienia art. 98 ust 2 k.r.o.)

Instytucja reprezentanta dziecka to nowość w rozwiązaniach prawnych, wprowadzona ustawą z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy - Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1606) - do kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Zgodnie ze zmienionym art. 99 k.r.o. dla dziecka pozostającego pod władzą rodzicielską, którego żadne z rodziców nie może reprezentować, sąd opiekuńczy ustanawia reprezentanta. Może on dokonywać wszelkich czynności łączących się ze sprawą, również w zakresie zaskarżenia i wykonania orzeczenia. Czynności podejmowane przez reprezentanta dziecka powinny być wykonywane z należytą starannością i zgodne z jego dobrem i interesem społecznym. Przed powzięciem decyzji w ważniejszych sprawach dotyczących osoby lub majątku dziecka powinno zostać ono wysłuchane, jeżeli jego rozwój umysłowy, stan zdrowia i stopień dojrzałości na to pozwala, oraz powinno być uwzględnione w miarę możliwości jego rozsądne życzenia. Reprezentantem dziecka nie może zostać ustanowiona osoba, która:

• nie ma pełnej zdolności do czynności prawnych,
• została pozbawiona praw publicznych,
• została pozbawiona władzy rodzicielskiej,
• skazana za przestępstwo przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności lub za umyślne przestępstwo z użyciem przemocy wobec osoby lub przestępstwo popełnione na szkodę małoletniego lub we współdziałaniu z nim,
• wobec której orzeczono zakaz prowadzenia działalności związanej z wychowywaniem, leczeniem, edukacją małoletnich lub opieką nad nimi, lub obowiązek powstrzymywania się od przebywania w określonych środowiskach lub miejscach, zakaz kontaktowania się z określonymi osobami lub zakaz opuszczania określonego miejsca pobytu bez zgody sądu.

Reprezentantem nie może zostać również ten, w stosunku do kogo zachodzi prawdopodobieństwo, że nie wywiąże się należycie z powierzonych obowiązków. Sąd opiekuńczy może ustanowić jednego reprezentanta dla kilku osób, jeżeli nie ma sprzeczności między ich interesami. Reprezentacja rodzeństwa powinna być w miarę możności powierzona jednej osobie. Każdy, kogo sąd opiekuńczy ustanowi reprezentantem, obowiązany jest objąć powierzone zadania. Z ważnych powodów sąd opiekuńczy może zwolnić od tego obowiązku. Reprezentant powinien uzyskiwać zezwolenie sądu opiekuńczego we wszelkich ważniejszych sprawach, które dotyczą osoby lub majątku małoletniego. Sąd opiekuńczy może żądać od reprezentanta wyjaśnień we wszelkich sprawach należących do zakresu reprezentacji, oraz przedstawiania dokumentów związanych z jej sprawowaniem. Z ważnych powodów sąd opiekuńczy może na żądanie reprezentanta zwolnić go z reprezentacji. Sąd opiekuńczy zwolni reprezentanta, jeżeli z powodu przeszkód faktycznych lub prawnych nie jest niezdolny do wykonywania powierzonych zadań, albo dopuszcza się czynów lub zaniedbań, które naruszają dobro reprezentowanego. Reprezentantem dziecka może być ustanowiony adwokat lub radca prawny, który wykazuje szczególną znajomość spraw dotyczących dziecka, tego samego rodzaju lub rodzajowo odpowiadających sprawie, w której wymagana jest reprezentacja dziecka, lub ukończył szkolenie dotyczące zasad reprezentacji dziecka, praw lub potrzeb dziecka. Jeśli stopień skomplikowania sprawy tego nie wymaga, w szczególności gdy sąd opiekuńczy określi szczegółowo treść czynności, reprezentantem dziecka może zostać ustanowiona również inna osoba posiadająca wyższe wykształcenie prawnicze i wykazująca znajomość potrzeb dziecka. Jeżeli szczególne okoliczności za tym przemawiają, reprezentantem dziecka może zostać ustanowiona także osoba nieposiadająca wyższego wykształcenia prawniczego (tych odstępstw nie stosuje się do reprezentanta dziecka w postępowaniu karnym). Jeżeli nie stoi temu na przeszkodzie dobro dziecka, to w postępowaniu przed sądem lub innym organem państwowym reprezentant udziela na piśmie lub przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej informacji niezbędnych do prawidłowego wykonywania władzy rodzicielskiej dotyczących przebiegu tego postępowania i podjętych w jego toku czynnościach, temu z rodziców dziecka, które nie uczestniczy w postępowaniu, na jego wniosek. Reprezentant dziecka uzyskuje od tego rodzica informacje o dziecku, jego stanie zdrowia, sytuacji rodzinnej i środowisku, w zakresie niezbędnym do prawidłowej reprezentacji dziecka. Może również zwrócić się o informacje o dziecku także do organów, instytucji, stowarzyszeń, organizacji społecznych lub innych podmiotów, do których należy dziecko, które świadczą dziecku pomoc lub posiadają informacje o dziecku. Organy, instytucje, stowarzyszenia, organizacje społeczne lub inne podmioty są obowiązane do udzielenia tych informacji na wniosek reprezentanta dziecka. Jeżeli rozwój umysłowy, stan zdrowia i stopień dojrzałości dziecka na to pozwalają, reprezentant dziecka nawiązuje z dzieckiem kontakt i informuje je w sposób zrozumiały i dostosowany do stopnia jego rozwoju o podejmowanych czynnościach, przebiegu postępowania i sposobie jego zakończenia oraz konsekwencjach podjętych działań dla jego sytuacji prawnej. Reprezentant dziecka jest obowiązany zachować w tajemnicy okoliczności sprawy, o których powziął wiadomość ze względu na wykonywane czynności, z wyjątkiem wiarygodnych informacji o przestępstwach popełnionych na szkodę dziecka oraz zagrożeniu dobra dziecka. W przypadku, gdy reprezentantem dziecka został ustanowiony adwokat lub radca prawny, tajemnica ta stanowi tajemnicę zawodową w rozumieniu ustawy z dnia 26 maja 1982 r. - Prawo o adwokaturze (Dz. U. z 2022 r. poz. 1184 i 1268) lub ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1166). Nad działalnością reprezentanta dziecka czuwa sąd opiekuńczy, zaznajamiając się na bieżąco z wykonywanymi przez niego czynnościami. Reprezentant dziecka składa sądowi opiekuńczemu w wyznaczonych terminach, nie rzadziej niż co cztery miesiące, informacje dotyczące jego działalności, w szczególności o dokonywanych wszelkich czynnościach oraz wykonywaniu obowiązków łączących się ze sprawą.[10]

3.     Ograniczenie władzy rodzicielskiej

Zgodnie z art. 109 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (dalej: k.r.o.) w przypadku zagrożenia dobra dziecka sąd opiekuńczy wydaje odpowiednie zarządzenia. Może w szczególności:

1. zobowiązać rodziców (oraz małoletniego) do określonego postępowania, w szczególności do pracy z asystentem rodziny, realizowania innych form pracy z rodziną, skierować małoletniego do placówki wsparcia dziennego, określonych w przepisach o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej lub skierować rodziców do placówki albo specjalisty zajmujących się terapią rodzinną, poradnictwem lub świadczących rodzinie inną stosowną pomoc z jednoczesnym wskazaniem sposobu kontroli wykonania wydanych zarządzeń;
2. określić, jakich czynności rodzice nie mogą dokonywać bez zezwolenia sądu, albo poddać rodziców innym ograniczeniom, jakim podlega opiekun;
3. poddać wykonywanie władzy rodzicielskiej stałemu nadzorowi kuratora sądowego;
4. skierować małoletniego do instytucji lub organizacji powołanej do przygotowania zawodowego, lub do innej placówki sprawującej częściową pieczę nad dziećmi;
5. zarządzić umieszczenie małoletniego w pieczy zastępczej, lub w zakładzie opiekuńczo-leczniczym, w zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym lub w zakładzie rehabilitacji leczniczej.[11] Umieszczenie dziecka w pieczy zastępczej może nastąpić tylko wówczas, gdy uprzednio stosowane inne, łagodniejsze środki oraz formy pomocy rodzicom dziecka, o których mowa w przepisach o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, nie doprowadziły do usunięcia stanu zagrożenia dobra dziecka, chyba że konieczność niezwłocznego zapewnienia dziecku pieczy zastępczej wynika z poważnego zagrożenia dobra dziecka, w szczególności zagrożenia jego życia lub zdrowia. Umieszczenie dziecka w pieczy zastępczej wbrew woli rodziców wyłącznie z powodu ubóstwa nie jest dopuszczalne. Dziecko umieszcza się w pieczy zastępczej do czasu zaistnienia warunków umożliwiających jego powrót do rodziny albo umieszczenia go w rodzinie przysposabiającej.[12]
6. powierzyć zarząd majątkiem małoletniego ustanowionemu w tym celu kuratorowi.[13]

           Art. 109 k.r.o. uzależnia ograniczenie władzy rodzicielskiej od przesłanki zagrożenia     

           dobra dziecka. Ingerencja sądu na tej podstawie nie jest zależna natomiast od tego, czy

           zagrożenie dobra dziecka zostało spowodowane zawinionym działaniem rodziców czy

           nie. Nie ma też charakteru represyjnego.[14] Celem ograniczenia władzy rodzicielskiej jest   

           ochrona dziecka, ale również niesienie pomocy rodzicom dla właściwego wykonywania    

           tej władzy. Z treści tego przepisu wynika także dyrektywa profilaktycznego działania

           sądu nakazująca podjęcie ingerencji w sferę władzy rodzicielskiej już w razie  

           zagrożenia dobra dziecka, by zapobiec ujemnym skutkom niewłaściwego lub  

           nieudolnego jej sprawowania. Sąd opiekuńczy na podstawie art. 109 k.r.o. może wydać  

           w formie postanowienia każde zarządzenie, jakiego w danych okolicznościach wymaga  

           dobro dziecka. Chociaż kodeks rodzinny i opiekuńczy nie określa ingerencji w sferę  

           władzy rodzicielskiej na podstawie jego art. 109 ograniczeniem władzy rodzicielskiej,  

to termin ten (użyty w art. 579 k.p.c.), jako oddający najpełniej istotę zarządzeń wydawanych w oparciu o wymieniony przepis, został przyjęty na ich określenie w piśmiennictwie i judykaturze. Stosowanie ingerencji w oparciu o art. 109 k.r.o. ustawodawca nakazuje już wtedy, gdy dobro dziecka, zarówno w sferze jego interesów osobistych czy też majątkowych, jest zagrożone – sąd opiekuńczy powinien bowiem działać przede wszystkim profilaktycznie przez zapobieganie ujemnym skutkom niewłaściwego sprawowania władzy rodzicielskiej. Tego rodzaju aktywność sądu opiekuńczego nie powoduje utraty władzy rodzicielskiej przez rodziców, gdyż nawet zastosowanie środka najbardziej drastycznego pozostawia rodzicom część atrybutów władzy.[15] W literaturze przedmiotu oraz orzecznictwie powszechnie przyjmuje się, że zarządzenia wydane na podstawie art. 109 k.r.o. są jedną z form pomocy świadczonej rodzinie przez sąd opiekuńczy. Decyzje podejmowane przez sąd na podstawie przywołanego przepisu prowadzą jedynie do ograniczenia autonomii rodziców i  nigdy nie prowadzą do całkowitego jej zniesienia bądź zawieszenia. Przesłanka „zagrożenia dobra dziecka” została wprost wymieniona w dyspozycji art. 109 § 1 k.r.o. Zagrożenie to musi być poważne, a ponieważ chodzi o pewien stan hipotetyczny, kiedy dobro nie zostało jeszcze naruszone, zagrożenie musi być realne, niekoniecznie nieuniknione i bezpośrednie.[16] Z powyższego jednoznacznie wynika fakt prewencyjnego i zapobiegawczego charakteru ograniczenia władzy rodzicielskiej. Podjęcie działań przez sąd rodzinny jest zasadne w każdej sytuacji, w której zidentyfikowano różne nieprawidłowości mogące mieć negatywny wpływ na funkcjonowanie dziecka w rodzinie i społeczeństwie. Te nieprawidłowości dotyczyć mogą interesów osobistych, ale także majątkowych. W przypadku pojawienia się tego rodzaju okoliczności, ustawodawca nałożył na sąd bezwzględny obowiązek działania poprzez wydanie odpowiednich zarządzeń. Może to być każde zarządzenie, które w danych okolicznościach będzie celowe z uwagi na ochronę dobra dziecka i jego konkretną sytuację. Wyraźnie wynika to ze zwrotu „w szczególności”, którym posługuje się art. 109 k.r.o. Sąd wydając decyzję powinien kierować się zasadą subsydiarności, czyli w pierwszej kolejności powinien wykorzystać środki najmniej wkraczające w prawa rodziców i życie rodziny. Zasada ta nie będzie miała zastosowania, jeśli w okolicznościach danej sprawy użycie środków łagodniejszych, ze względu na ochronę dobra dziecka, okaże się bezskuteczne oraz bezcelowe. Istotą zarządzeń wydawanych przez sąd rodzinny na podstawie art. 109 k.r.o. jest ochrona dziecka, z jednoczesnym udzielaniem wsparcia rodzicom. Celem tych rozwiązań jest nawiązanie współpracy z rodzicami, a nie ich karanie czy też stygmatyzowanie. Przepis art. 109 k.r.o. nie ma charakteru represyjnego, nie jest karą, wskazuje sąd jako instytucję niosącą pomoc i wsparcie.[17]

Analizując orzecznictwo oraz literaturę przedmiotu  przedstawiciel oświaty – pracownik szkoły - powiadamia sąd opiekuńczy w sprawie dziecka w celu rozważenia okoliczności zagrożenia dobra dziecka zgodnie z art. 572 k.p.c.  (wzór wniosku poniżej), gdy występuje w szczególności:

• alkoholizm rodzica/rodziców
• dziecko jest świadkiem konfliktów rodzinnych
• dziecko ma trudności w nauce
• dziecko jest świadkiem stosowania przemocy domowej
• dziecko opuszcza zajęcia szkolne
• brak zainteresowania/kontaktu/porzucenie przez rodzica
• dziecko jako osoba doświadczająca przemocy ze strony rodzica/rodziców
• dziecko z zaburzeniami rozwojowymi, w tym zaburzeniami psychicznymi
• choroby przewlekłe
• konflikty z rodzicami
• przemoc rówieśnicza/konflikty z rówieśnikami
• konflikty z nauczycielami/wychowawcami
• brak diagnozy problemów
• trudności wychowawcze po stronie rodziców
• utrudnianie kontaktów z dzieckiem drugiemu rodzicowi
• włączanie dziecka w konflikty okołorozstaniowe rodziców.

4.     Zawieszenie władzy rodzicielskiej

Zgodnie z art. 110 k.r.o. w przypadku przemijającej przeszkody w wykonywaniu władzy rodzicielskiej sąd opiekuńczy może orzec jej zawieszenie. Zawieszenie będzie uchylone, gdy jego przyczyna odpadnie.[18] W czasie trwania zawieszenia władza rodzicielska jakby „spoczywa”: - Istota zawieszenia władzy rodzicielskiej polega na tym, że wynikające z niej prawa i obowiązki rodziców nie przestają wprawdzie istnieć, jednakże przez pewien czas nie mogą być wykonywane. Przesłanką zawieszenia władzy rodzicielskiej jest przemijająca przeszkoda w jej wykonywaniu, a więc taka, która ze względu na swój charakter zazwyczaj ustaje. Ocena, czy przeszkoda ma charakter przemijający, zależy od przewidywanego czasu jej trwania, który nie może być zbyt odległy.[19] Interpretacja pojęcia „przemijająca przeszkoda” może budzić wątpliwości interpretacyjne. W literaturze wskazuje się, że występuje ona wtedy, gdy z przyczyn obiektywnych rodzice przez pewien czas nie mogą wykonywać praw i obowiązków względem dziecka, chociaż nie przestają one istnieć. Przyjmuje się, że przyczyna ta najczęściej nie wynika z winy rodziców i powinna minąć, zanim dziecko osiągnie pełnoletność. Do tego rodzaju przyczyn można zaliczyć m.in.:

• dłuższy wyjazd rodzica za granicę,
• chorobę rodzica,
• pobyt rodzica w zakładzie karnym.[20]

Jeżeli okaże się, że przeszkoda potraktowana początkowo jako przemijająca jest przeszkodą trwałą, to sąd rozważy możliwość pozbawienia władzy rodzicielskiej

5.     Pozbawienie władzy rodzicielskiej

Jeżeli władza rodzicielska nie może być wykonywana z powodu trwałej przeszkody albo jeżeli rodzice nadużywają władzy rodzicielskiej lub w sposób rażący zaniedbują swe obowiązki względem dziecka, sąd opiekuńczy pozbawi rodziców władzy rodzicielskiej. Pozbawienie władzy rodzicielskiej może być orzeczone także w stosunku do jednego z rodziców. Sąd może pozbawić rodziców władzy rodzicielskiej w szczególności wtedy, gdy mimo udzielonej pomocy nie ustały przyczyny umieszczenia dziecka poza rodziną (w pieczy zastępczej), przede wszystkim, gdy rodzice trwale nie interesują się dzieckiem. W razie ustania przyczyny, która była podstawą pozbawienia władzy rodzicielskiej, sąd opiekuńczy może władzę rodzicielską przywrócić.[21] Pozbawienie władzy rodzicielskiej lub jej zawieszenie może być orzeczone także w wyroku orzekającym rozwód, separację albo unieważnienie małżeństwa.[22] Przez trwałą przeszkodę, uniemożliwiającą wykonywanie władzy rodzicielskiej, należy rozumieć taki układ stosunków, który wyłącza sprawowanie przez rodziców władzy rodzicielskiej na stałe w tym sensie, że albo według rozsądnego przewidywania nie można ustalić czasu trwania tego układu albo - co najmniej - że układ ten będzie istniał przez czas długi.[23]

Analizując działalność orzeczniczą sądów w zakresie pozbawienia władzy rodzicielskiej należy stwierdzić, że przedstawiciel szkoły szczególnie pilnie zawiadamia sąd opiekuńczy  w celu zbadania okoliczności zagrożenia dobra dziecka zgodnie z art. 572 kpc  (wzór wniosku poniżej) gdy występuje  m.in.:

• zaniedbywanie dziecka w konsekwencji nadużywania alkoholu
• skrajną niewydolność wychowawczą
• brak kontaktów z dzieckiem bądź kontakty sporadyczne
• złe wzorce wychowawcze
• awantury i agresywne zachowania pod wpływem alkoholu, który jest nadużywany
• nienależyte wykonywanie obowiązku alimentacyjnego (brak świadczeń, opóźnienia, zadłużenie)
• znęcanie się nad rodziną w obecności dziecka
• niesprawowanie pieczy w ogóle
• rażące zaniedbywanie pieczy
• znęcanie się nad dzieckiem
• zaniedbanie dziecka wskutek nadużywania alkoholu lub zażywania narkotyków
• niewłaściwe metody wychowawcze
• osadzenie w zakładzie karnym (zły wzór, niewykonywanie obowiązków)
• brak alimentacji, opóźnienia świadczeń, zadłużenie
• brak kontaktów z dzieckiem
• uniemożliwianie drugiemu rodzicowi kontaktów z dzieckiem
• porzucenie dziecka (brak wiadomości o rodzicu)
• skrajne zaniedbanie grożące dziecku śmiercią
• tolerowanie wagarów, złego towarzystwa, porzucenia nauki
• brak mieszkania, elementarnych warunków bytowych
• niedorozwój umysłowy uniemożliwiający wychowanie
• zaburzenia psychiczne uniemożliwiające wychowanie
• zły stan zdrowia fizycznego uniemożliwiający wychowanie.[24]

Postanowienia w sprawach o powierzenie wykonywania, ograniczenie, zawieszenie, pozbawienie i przywrócenie władzy rodzicielskiej, ustalenie, ograniczenie albo zakazanie kontaktów z dzieckiem mogą być wydane tylko po przeprowadzeniu rozprawy. Dotyczy to także zmiany rozstrzygnięć w tym przedmiocie, zawartych w wyroku orzekającym rozwód, separację, unieważnienie małżeństwa albo ustalającym pochodzenie dziecka. Postanowienia takie stają się skuteczne i wykonalne po uprawomocnieniu się.[25]

6.     Obowiązek zawiadomienia Sądu opiekuńczego o sytuacji wymagającej podjęcia działań wobec małoletniego

Zgodnie z art.  572 kodeksu postępowania cywilnego:

§  1.  Każdy, komu znane jest zdarzenie uzasadniające wszczęcie postępowania z urzędu, obowiązany jest zawiadomić o nim sąd opiekuńczy.

§  2.  Obowiązek wymieniony w § 1 ciąży przede wszystkim na urzędach stanu cywilnego, sądach, prokuratorach, notariuszach, komornikach, organach samorządu i administracji rządowej, organach Policji, placówkach oświatowych, opiekunach społecznych oraz organizacjach i zakładach zajmujących się opieką nad dziećmi lub osobami psychicznie chorymi.

§ 3. Na wniosek osoby lub instytucji, o której mowa w § 1 lub 2, sąd opiekuńczy informuje o wszczęciu postępowania z urzędu lub braku podstaw do jego wszczęcia z urzędu.”  

Standard 8

W celu objęcia rodziny i/lub małoletniego, doświadczającego przemocy domowej wsparciem, każdy pracownik Szkoły Podstawowej w Jędrzejewie ma obowiązek zapoznać się z przepisami zobowiązującymi do wszczęcia procedury ,,Niebieska Karta”:

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 6 września 2023 r. w sprawie procedury "Niebieskie Karty" oraz wzorów formularzy "Niebieska Karta" (Dz. U. poz. 1870) określa:

• procedurę „Niebieskie Karty”

• wzory formularzy „Niebieska Karta”, wypełnianych przez przedstawicieli podmiotów realizujących procedurę.

Wszczęcie procedury następuje z chwilą wypełnienia formularza „Niebieska Karta – A” w przypadku uzasadnionego podejrzenia stosowania przemocy domowej lub zgłoszenia dokonanego przez świadka przemocy domowej (należy pamiętać, że zgodnie z art. Ust. 1 pkt. 4 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej mówiąc o świadku przemocy domowej - należy rozumieć osobę, która posiada wiedzę na temat stosowania przemocy domowej lub widziała akt przemocy domowej).

W formularzu „Niebieska Karta – A” wskazuje się wszystkie osoby doznające przemocy domowej i wszystkie osoby stosujące przemoc domową. Co do zasady wypełnienie formularza „Niebieska Karta – A” następuje w obecności pełnoletniej osoby doznającej przemocy domowej. Jeśli nie jest to możliwe z powodu nieobecności pełnoletniej osoby  doznającej przemocy domowej, jej stanu zdrowia lub ze względu na zagrożenie jej życia lub zdrowia, wypełnienie formularza „Niebieska Karta – A” następuje niezwłocznie po nawiązaniu bezpośredniego kontaktu z tą osobą lub po ustaniu przyczyny uniemożliwiającej jego wypełnienie.

Osoba wszczynająca procedurę musi podjąć działania interwencyjne, mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa osobie doznającej przemocy domowej, które polegają
w szczególności na:

1) zapobieżeniu zagrożenia dla życia lub zdrowia osoby doznającej przemocy domowej, w tym informowaniu Policji lub Żandarmerii Wojskowej o okolicznościach uzasadniających zastosowanie art. 15aa i art. 15aaa ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r.
o Policji (Dz. U. z 2023 r. poz. 171, z późn. zm.1)) (…)

2) udzieleniu osobie doznającej przemocy domowej pierwszej pomocy przedmedycznej lub zapewnieniu pomocy medycznej;

3) zaspokojeniu podstawowych potrzeb, w tym udzieleniu wsparcia i poradnictwa,
w szczególności od przedstawicieli jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, specjalistycznych ośrodków wsparcia dla osób doznających przemocy domowej, organizacji pozarządowych i stowarzyszeń działających na rzecz osób doznających przemocy domowej na podstawie ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2023 r. poz. 571).

Osoba wszczynająca procedurę dokonuje wstępnej diagnozy sytuacji w związku
z zaistnieniem uzasadnionego podejrzenia stosowania przemocy domowej i przeprowadza rozmowę z osobą doznającą przemocy domowej, a także, w miarę możliwości, z osobą stosującą przemoc i zgodnie z § 15 rozporządzenia w sprawie ,,Niebieskich Kart’’ - wszystkie działania dokumentuje. Rozmowę z osobą doznającą przemocy domowej przeprowadza się w warunkach gwarantujących swobodę wypowiedzi, poszanowanie godności oraz zapewniających bezpieczeństwo. Przekazuje się jej informacje w prostym, przejrzystym
i przystępnym dla niej języku, z uwzględnieniem stanu i okoliczności, które mogą mieć wpływ na zdolność rozumienia i bycie rozumianym. W trakcie rozmowy z osobą stosującą przemoc domową informuje się ją w szczególności o prawnokarnych konsekwencjach stosowania przemocy domowej oraz wskazuje na konieczność zmiany sposobu postępowania. Rozmowy
z osobą doświadczającą przemocy i osobą stosującą przemoc prowadzi się uwzględniając warunki, czynniki i potrzeby, w tym dotyczące osób niepełnosprawnych.

Jeżeli istnieje podejrzenie stosowania przemocy domowej wobec małoletniego, działania w ramach procedury przeprowadza się w obecności rodzica, opiekuna prawnego lub faktycznego. Jeżeli istnieje podejrzenie, że osobami stosującymi przemoc domową wobec małoletniego są rodzice, opiekunowie prawni lub faktyczni, działania
w ramach procedury przeprowadza się w obecności pełnoletniej osoby najbliższej
w rozumieniu art. 115 § 11 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1138, z późn. zm.2), lub pełnoletniej osoby wskazanej przez małoletniego.  Działania przeprowadza się, w miarę możliwości, w obecności psychologa.

Po wypełnieniu formularza „Niebieska Karta – A” osobie doznającej przemocy domowej przekazuje się formularz „Niebieska Karta – B”. Jeżeli osobą doznającą przemocy domowej jest małoletni, formularz „Niebieska Karta – B” przekazuje się rodzicowi, opiekunowi prawnemu lub faktycznemu, a w przypadkach, o których mowa w § 5 ust. 3 – osobie najbliższej lub pełnoletniej osobie wskazanej przez małoletniego.

 Formularza „Niebieskiej Karty – B” nie przekazuje się osobie stosującej przemoc domową.

Wypełniony formularz „Niebieska Karta – A” niezwłocznie, nie później niż w terminie 5 dni roboczych od dnia wszczęcia procedury, przekazuje się do zespołu interdyscyplinarnego.  Kopię wypełnionego formularza „Niebieska Karta – A” pozostawia się u wszczynającego procedurę. Formularz „Niebieska Karta – A” niezwłocznie, nie później niż w terminie 3 dni roboczych od dnia jego otrzymania, jest przekazywany grupie diagnostyczno-pomocowej.  Pierwsze posiedzenie grupy diagnostyczno-pomocowej odbywa się niezwłocznie, nie później niż w terminie 5 dni roboczych od dnia otrzymania formularza „Niebieska Karta – A”. Grupa diagnostyczno-pomocowa, na podstawie informacji zawartych w formularzu „Niebieska Karta – A”, dokonuje diagnozy sytuacji w związku z podejrzeniem stosowania przemocy domowej oraz podejmuje działania mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa osobie doznającej przemocy domowej i zatrzymania przemocy domowej albo rozstrzyga o braku zasadności podejmowania działań.

PODSUMOWANIE:

1. Procedurę ,,Niebieskie Karty’’ w szkole wszczyna nauczyciel, pedagog, psycholog, lub terapeuta.

2. Wszczynając procedurę wypełnia się ,,Niebieską Kartę - część A” – w przypadku osoby niepełnoletniej w obecności opiekuna prawnego, faktycznego lub osoby wskazanej przez dziecko.

3. ,,Niebieską Kartę – część B” przekazuje się dorosłej osobie doświadczającej przemocy domowej lub opiekunowi prawnemu / faktycznemu w przypadku dziecka.

4. ,,Niebieską Kartę – część A” szkoła przekazuje do Zespołu Interdyscyplinarnego, właściwego ze względu na miejsce zamieszkania dziecka / osoby doświadczającej przemocy domowej.

5. Przedstawiciel Szkoły Podstawowej w Jędrzejewie jest włączony do prac grupy diagnostyczno – pomocowej, powoływanej przez Zespół Interdyscyplinarny. Zazwyczaj jest to psycholog, pedagog, lub wychowawca.

NALEŻY ZAPAMIĘTAĆ!

1. Pracownicy Szkoły Podstawowej w Jędrzejewie zakładają ,,Niebieskie Karty’’ nie tylko w przypadku podejrzenia przemocy wobec dzieci. Również podejrzenie przemocy domowej w relacji osób dorosłych (np. rodziców ucznia) powoduje obowiązek wszczęcia procedury.

2. Wszczęcie procedury ,,Niebieskich Kart’’ nie wymaga niczyjej zgody – ani osoby doświadczającej przemocy (również dorosłej), ani rodzica, czy opiekuna. 

3. Zawsze w przypadku wszczęcia procedury ,,Niebieskich Kart’’ należy rozważyć, czy jednocześnie nie ma obowiązku zawiadomienia organów ścigania lub sądu rodzinnego.

PROCEDURA:

Gdy pracownik Szkoły Podstawowej w Jędrzejewie uzyska informację lub będzie podejrzewał stosowanie przemocy wobec dziecka, ma obowiązek:

1. Wszcząć procedurę ,,Niebieskie Karty’’.
2. W uzasadnionych przypadkach zawiadomić organy ścigania zgodnie z art. 12 ustawy o przeciwdziałaniu przemocy domowej, oraz art. 304 kodeksu postępowania karnego.
3. Zgodnie z art. 572 k.p.c. powiadomić sąd opiekuńczy, jeżeli dobro dziecka jest zagrożone a wiec występują: przemoc wobec dziecka (fizyczna, psychiczna, seksualna, zaniedbania), nierespektowanie praw dziecka, stosowanie kar i konsekwencji niedopuszczalnych przez prawo, niewydolność wychowawcza po stronie rodziców czy też uzależnienia bądź inne sytuacje zagrażające dziecku; sąd opiekuńczy podejmie wówczas  odpowiednie działania wobec rodziców / opiekunów prawnych dziecka. 

NALEŻY ZAPAMIĘTAĆ:

WSZYSTKIE TRZY PUNKTY SĄ OBOWIĄZKAMI USTAWOWYMI.  PRACOWNIK SZKOŁY ZOBOWIĄZANY JEST REALIZOWAĆ WSZYSTKIE OBOWIĄZKI USTAWOWE. WYPEŁNIENIE JEDNEGO NIE ZWALNIA OD WYPEŁNIENIA POZOSTAŁYCH OBOWIĄZKÓW

                                                                   ROZDZIAŁ III

Procedury i osoby odpowiedzialne za składanie zawiadomień
o podejrzeniu popełnienia przestępstwa na szkodę małoletniego, zawiadamianie sądu opiekuńczego oraz  osoby odpowiedzialne za wszczynanie procedury „Niebieskiej Karty” w Szkole Podstawowej w Jędrzejewie

Standard 1

Procedura działań pracowników Szkoły Podstawowej w Jędrzejewie w związku
z pozyskaniem informacji (podejrzenia) o przemocy wobec dziecka lub przestępstwa na szkodę małoletniego wygląda następująco:

Każdy pracownik szkoły zobowiązany jest poinformować dyrekcję szkoły o podejrzeniu przestępstwa na szkodę małoletniego lub przemocy względem małoletniego i opisać okoliczności pozyskania tych informacji w notatce służbowej, którą przekaże dyrektorowi.

A.    Jeżeli sprawcą działań na szkodę małoletniego (m.in. przemocy lub/i przestępstwa) jest osoba niebędąca rodzicem dziecka, dyrektor szkoły (lub wyznaczona przez niego osoba) zobowiązany jest niezwłocznie poinformować co najmniej jednego rodzica dziecka i zaprosić go do szkoły, w celu poinformowania go o okolicznościach zdarzenia. Podczas spotkania z rodzicem:

• W sytuacji, gdy opisane zdarzenie spełnia kryteria przestępstwa ściganego z urzędu, dyrektor szkoły lub wskazana przez niego osoba, informuje rodzica lub rodziców o szczegółach powzięcia informacji o krzywdzeniu małoletniego i informuje ich o obowiązku ustawowym szkoły, zobowiązującym ją do zawiadomienia policji lub prokuratury z urzędu zgodnie z art. 304 k.p.k. oraz powiadomieniu sądu opiekuńczego zgodnie z art. 572 k.p.c. Zobowiązuje również rodzica do podjęcia współpracy w zakresie udzielenia dziecku niezbędnej pomocy w związku z zaistniałą sytuacją. Wszystkie działania szkoły oraz postawy rodziców pracownik szkoły dokumentuje w notatce służbowej.

• W sytuacji, gdy opisane zdarzenie nie spełnia kryterium przestępstwa ściganego z urzędu, gdzie pokrzywdzonym jest małoletni (zgodnie z art. 98 § 1. „Rodzice są przedstawicielami ustawowymi dziecka pozostającego pod ich władzą rodzicielską. Jeżeli dziecko pozostaje pod władzą rodzicielską obojga rodziców, każde z nich może działać samodzielnie jako przedstawiciel ustawowy dziecka”), dyrektor szkoły lub wskazana przez niego osoba, informuje rodzica lub rodziców o szczegółach powzięcia informacji o krzywdzeniu małoletniego i informuje ich o prawie rodzica do złożenia zawiadomienia. Zobowiązuje rodzica do podjęcia decyzji kierując się dobrem dziecka i informuje o obowiązku powiadomieniu sądu opiekuńczego przez placówkę oświatową zgodnie z art. 572 k.p.c. Zobowiązuje również rodzica do podjęcia współpracy w zakresie udzielenia dziecku niezbędnej pomocy w związku z zaistniałą sytuacją. Wszystkie działania przedstawiciela oświaty oraz postawy rodziców pracownik szkoły dokumentuje w notatce służbowej.

B.    Jeżeli sprawcą działań na szkodę małoletniego jest osoba niebędąca rodzicem, ale jednocześnie zachodzą okoliczności wymagające wszczęcia procedury „Niebieskiej Karty” dyrektor szkoły lub wyznaczona przez niego osoba, podejmuje wszystkie działania określone w punkcie 1A, a dodatkowo w obecności wezwanego rodzica wypełnia formularz „Niebieska Karta A” i wręcza mu formularz „Niebieska Karta B”. Zobowiązuje również rodzica do podjęcia współpracy w zakresie udzielenia dziecku niezbędnej pomocy w związku z zaistniałą sytuacją. Wszystkie działania ze strony szkoły oraz postawy rodziców pracownik  dokumentuje w notatce służbowej.

C.    Jeżeli sprawcą działań na szkodę małoletniego, o którym dowiedział się pracownik szkoły, jest jeden z rodziców, a drugi rodzic wg informacji uzyskanych od dziecka jest osobą niekrzywdzącą, dyrektor szkoły lub wyznaczona przez niego osoba zobowiązany jest niezwłocznie wezwać rodzica niekrzywdzącego w celu poinformowania go o wszystkich ustawowych działaniach szkoły. Dyrektor informuje rodzica niekrzywdzącego o obowiązku zawiadomienia o przestępstwie bez względu na to, czy to przestępstwo ścigane z urzędu czy nie.  Wynika to z sytuacji, gdzie sprawcą przestępstwa na rzecz małoletniego jest jeden z rodziców, ponieważ zachodzą okoliczności określone w art. 98 § 2. k.r.o. „Jednakże żadne z rodziców nie może reprezentować dziecka przy czynnościach prawnych między dzieckiem a jednym z rodziców lub jego małżonkiem”. Wtedy żaden z rodziców nie może reprezentować dziecka, więc zgłoszenia o podejrzeniu przestępstwa dokonuje w imieniu placówki oświatowej dyrektor szkoły lub wyznaczona przez niego osoba, a prokurator niezwłocznie nie później niż 7 dni od zaistnienia okoliczności określonych w art. 98§ 2 k.r.o.  (zgodnie z art. 51 § 2a k.p.k.) ma obowiązek wystąpić do sądu opiekuńczego o wyznaczenie reprezentanta dziecka. Sąd opiekuńczy realizuje ten obowiązek zgodnie z art. 99 ust. 1 k.r.o.

W tym przypadku zachodzą także okoliczności wszczęcia procedury „Niebieskiej Karty”, wiec dodatkowo w obecności wezwanego rodzica wypełnia się formularz „Niebieska Karta A” a rodzicowi niekrzywdzącemu wręcza  formularz „Niebieska Karta B”.

Wszystkie działania szkoły oraz postawy rodzica pracownik oświaty dokumentuje w notatce służbowej.

D.   Jeżeli sprawcą przestępstwa na szkodę małoletniego są oboje rodzice lub gdy dziecko pozostaje pod władzą rodzicielską jedynie rodzica będącego sprawcą przestępstwa wobec niego, dyrektor szkoły podejmuje analogiczne zawiadomienia o podejrzeniu przestępstwa jak w punkcie C. 

Jednakże wypełnienie formularza ,,Niebieska Karta – A’’ odbyć się powinno w obecności pełnoletniej osoby najbliższej w rozumieniu art. 115 § 11 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny lub pełnoletniej osoby wskazanej przez małoletniego, której także wręcza się formularz ,,Niebieska Karta B’’.

Wszystkie działania pracownika szkoły oraz postawy i zachowania przedstawicieli innych służb przedstawiciel oświaty dokumentuje w swojej notatce urzędowej.

E.     Jeżeli działania na szkodę małoletniego stosuje inny małoletni, dyrektor placówki oświatowej (lub wyznaczona przez niego osoba) zobowiązany jest niezwłocznie poinformować co najmniej jednego rodzica dziecka krzywdzonego i zaprosić do siedziby placówki oświatowej, w celu poinformowania go o okolicznościach zdarzenia oraz co najmniej jednego rodzica dziecka krzywdzącego i zaprosić do siedziby placówki oświatowej, w celu poinformowania go o okolicznościach zdarzenia i zobowiązaniu do dalszych działań, mających  na celu ograniczenie zachowań krzywdzących ich dziecka. Spotkania z rodzicami małoletnich powinny odbywać się w innym czasie w celu uniknięcia między nimi konfrontacji na terenie szkoły. Celem spotkań z rodzicami jest zarówno podjęcie czynności prawnych, ale przede wszystkim zadbanie o dobro i bezpieczeństwo wszystkich małoletnich. W pierwszej kolejności powinno odbyć się spotkanie z rodzicem lub rodzicami dziecka krzywdzonego.

Wszystkie działania przedstawiciela palcówki oświatowej z dziećmi i ich rodzicami wymagają szczegółowej dokumentacji opisujące jego działania oraz postawy dzieci i ich rodziców.

We wszystkich przypadkach określonych w punktach od A do E dyrektor szkoły lub wyznaczona przez niego osoba, wraz z rodzicem lub rodzicami, a w przypadku gdy zachodzą okoliczności określone w art. 98§ 2 k.r.o z osobą przejmującą opiekę nad dzieckiem, ustalają formy wsparcia małoletniego po ujawnieniu przemocy zgodnie z zasadami określonymi w ostatnim rozdziale niniejszych standardów. Wówczas rozważa się podjęcie czynności w ramach obowiązku zawiadomienia sądu opiekuńczego określone w art. 572 k.p.c. opisane w rozdziale 12.

Standard 2

Pracownik Szkoły Podstawowej w Jędrzejewie  potrafi rozróżnić sytuację psychologiczną dziecka, które doświadcza krzywdzenia poza domem przez osoby trzecie od sytuacji psychologicznej dziecka krzywdzonego w domu i adekwatnie do sytuacji przeprowadza procedurę rozmowy z dzieckiem krzywdzonym

Standard 3

Pracownik Szkoły Podstawowej w Jędrzejewie  zapoznaje się ze specyfiką funkcjonowania rodziców dzieci krzywdzonych  i stosuje procedury rozmowy z rodzicami dzieci krzywdzonych

ROZDZIAŁ IV

Zasady przeglądu i aktualizacji standardów;

Standard 1

1.   Dyrektor Szkoły Podstawowej w Jędrzejewie lub imiennie wyznaczona przez niego osoba dokonuje przeglądu i aktualizacji standardów nie rzadziej niż raz do roku.

2.   Przegląd i aktualizacja standardów polega między innymi na:

·     zbieraniu informacji od pracowników placówki, małoletnich oraz ich rodziców
w zakresie przydatności i czytelności procedur jak również ocen na temat praktycznego ich wdrażania w sytuacjach krzywdzenia dzieci.

·     weryfikowaniu zapisów standardów w zakresie ich zgodności ze zmieniającym się prawem.

3.     Dyrektor szkoły lub imiennie wyznaczona przez niego osoba na radzie pedagogicznej przedstawia uwagi i wnioski opracowane na podstawie informacji uzyskanych zgodnie
z działaniami opisanymi w pkt 2 dotyczących standardów

4.   Dyrektor wraz z radą pedagogiczną podejmują decyzję o aktualizacji standardów zgodnie
z zaakceptowanymi wnioskami.

ROZDZIAŁ V 

Zakres kompetencji osoby odpowiedzialnej za przygotowanie pracowników Szkoły Podstawowej w Jędrzejewie do stosowania standardów, zasady przygotowania pracowników do ich stosowania oraz sposób dokumentowania tej czynności

Standard 1

1.                Za przygotowanie pracowników Szkoły Podstawowej w Jędrzejewie do stosowania standardów odpowiedzialny jest dyrektor szkoły, który wraz z pedagogiem szkolnym lub/i psychologiem szkolnym zapoznaje wszystkich pracowników szkoły z wprowadzonymi Standardami Ochrony Małoletnich.

2.                Zespół składający się z: dyrektora placówki oraz pedagoga szkolnego co najmniej raz w roku przeprowadzają spotkanie szkoleniowe, mające na celu przygotowanie pracowników szkoły do wdrożenia i realizacji standardów.

3.                Dyrektor odpowiedzialny jest za przekazanie strony proceduralnej standardów, w tym przepisów prawnych ciążących na placówkach w zakresie ochrony małoletnich przed krzywdzeniem.

4.                Psycholog (np. z PPP) lub/i pedagog – odpowiedzialni są za zapoznanie pracowników szkoły z aspektem psychologiczno – wychowawczym procedur ze szczególnym uwzględnieniem sfery emocjonalnej osób doświadczających przemocy i uwrażliwienie pracowników szkoły w zakresie odpowiedniego podejścia do stosowania przepisów, kierując się szeroko rozumianym dobrem małoletniego.

5.                 Wszyscy pracownicy szkoły zobowiązani są podpisać oświadczenie potwierdzające zapoznanie się ze Standardami Ochrony Małoletnich i stosowania zapisów w nich zawartych.

Standard 2

Dyrektor szkoły może, w celu przygotowania pracowników szkoły do stosowania standardów, zatrudnić podmiot zewnętrzny, przy czym dyrektor szkoły zobowiązany jest zweryfikować kompetencje osób realizujących szkolenie z pracownikami szkoły, by posiadały kompetencje nie mniejsze niż określone w punkcie 9 wytycznych ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego z dnia  30  października 2023 roku do prowadzenia szkoleń w zakresie przeciwdziałania przemocy domowej, tj. zmodyfikowanych do potrzeb realizacji niniejszego zadania.

Standard 3

Dyrektor szkoły listę obecności ze spotkania szkoleniowego wraz z oświadczeniami pracowników przechowuje w sposób zgodny z zasadami określonym w Rozdziale VIII

ROZDZIAŁ VI

Zasady i sposób udostępniania uczniom i ich rodzicom albo opiekunom prawnym lub faktycznym standardów do zaznajomienia się z nimi i ich stosowania

Standard 1

Dyrektor Szkoły Podstawowej w Jędrzejewie zobowiązany jest udostępnić uczniom
i ich rodzicom albo opiekunom prawnym lub faktycznym przyjęte i obowiązujące w szkole  Standardy ochrony małoletnich.

Standard  2

Udostępnianie standardów uczniom szkoły odbywa się poprzez:

1. wychowawców klas, którzy zobowiązani są na początku każdego semestru poinformować uczniów o obowiązujących standardach ze szczególnym naciskiem na opis zachowań niedozwolonych wobec małoletnich ze strony pracowników szkoły oraz innych małoletnich oraz formach zgłaszania krzywdzenia małoletnich i osobach przyjmujących zgłoszenia; nauczyciel zobowiązany jest udokumentować przeprowadzone zajęcia w dzienniku lekcyjnym wraz z listą obecności uczniów biorących udział w zajęciach.

2. udostępnienie w miejscach dostępnych dla ucznia – w przypadku Szkoły Podstawowej w Jędrzejewie – w sekretariacie szkoły - treści standardów  w formie papierowej.

3. udostępnienie treści standardów na stronie internetowej szkoły: zsjedrzejewo.pl

4. przesłanie informacji za pośrednictwem dziennika elektronicznego na konto ucznia.

Standard 3

Udostępnianie standardów rodzicom albo opiekunom prawnym lub faktyczny odbywa się poprzez:

1. wychowawców klas, którzy zobowiązani są na pierwszym spotkaniu z rodzicami na początku każdego semestru poinformować wszystkich uczestniczących o obowiązujących standardach ze szczególnym naciskiem na opis niedozwolonych zachowań przemocowych wobec dzieci ze strony dorosłych, w tym rodziców oraz obowiązków podejmowanych przez szkołę w sytuacji stosowania przemocy domowej lub w szkole wobec dzieci; wychowawca prowadzący spotkanie z rodzicami zobowiązany jest udokumentować zapoznanie ze standardami w notatce oraz zebrać od uczestniczących rodziców oświadczenia o zapoznaniu ich ze Standardami ochrony małoletnich.

2.  udostępnienie w miejscach dostępnych dla rodzica – sekretariat Szkoły Podstawowej w Jędrzejewie -  treści standardów  formie papierowej.

3. przesłanie treści standardów za pośrednictwem dziennika elektronicznego;

Przekazaniu i opublikowanie ww. standardów powinno towarzyszyć przekazanie informacji o placówkach, instytucjach niosących pomoc dziecku i rodzinie w nieprzemocowym regulowaniu relacji, podnoszeniu kompetencji wychowawczych, wsparciu w kryzysie psychicznym.

ROZDZIAŁ VII

Osoby odpowiedzialne za przyjmowanie zgłoszeń o zdarzeniach zagrażających małoletniemu i udzielenie mu wsparcia - procedury postępowania

Standard 1

Wszyscy pracownicy szkoły świadomi są odpowiedzialności za przyjmowanie zgłoszeń o zdarzeniach zagrażających małoletniemu i udzielenie mu wsparcia. Wszyscy pracownicy szkoły posiadają wiedzę dotyczącą zgłaszania przemocy wobec małoletnich zarówno stosowanej na terenie szkoły jak również w środowisko domowym małoletniego oraz przeszli szkolenia przez osoby odpowiedzialne w placówce za wdrażanie standardów.

Standard 2

W przypadku, gdy małoletni doświadczający krzywdzenia zgłasza to pracownikowi pedagogicznemu szkoły, każdy pracownik pedagogiczny szkoły zobowiązany jest przyjąć zgłoszenie od małoletniego i udokumentować przebieg rozmowy wraz z cytatami oraz opisem zachowania małoletniego w notatce służbowej. Następnie pracownik pedagogiczny przyjmujący zgłoszenie niezwłocznie informuje dyrektora szkoły, a w przypadku jego nieobecności, zastępcę dyrektora szkoły, który wszczyna procedury określone w ROZDZIALE III.

Standard 3

W przypadku,   gdy małoletni doświadczający krzywdzenia zgłasza to pracownikowi niepedagogicznemu szkoły, każdy pracownik niepedagogiczny szkoły zobowiązany jest udać się z małoletnim do pedagoga szkolnego, który zobowiązany jest przyjąć zgłoszenie od małoletniego i udokumentować przebieg rozmowy wraz z cytatami i opisem zachowania małoletniego w notatce służbowej. Następnie pedagog szkolny przyjmujący zgłoszenie niezwłocznie informuje dyrektora szkoły, a w przypadku jego nieobecności, zastępcę dyrektora szkoły, który wszczyna procedury określone w ROZDZIALE III.

Standard 4

W przypadku, gdy zgłaszającym o zdarzeniu zagrażającym małoletniemu jest osoba trzecia (świadek przemocy) każdy pracownik szkoły zobowiązany jest udokumentować zgłoszenie i niezwłocznie przekazać informację dyrektorowi szkoły, a w przypadku jego nieobecności, zastępcy dyrektora szkoły, którzy wszczynają procedury określone
w ROZDZIALE III.

Standard 5

W przypadku, gdy świadkiem zdarzenia zagrażającego małoletniemu jest pracownik placówki oświatowej lub gdy pracownik placówki oświatowej zaobserwował specyficzne symptomy świadczące o przemocy w zachowaniach dziecka lub zaobserwował specyficzne obrażenia ciała świadczące o krzywdzeniu dziecka, zapewnia dziecku niezwłoczny kontakt z pedagogiem szkolnym , a następnie niezwłocznie przekazuje informację dyrektorowi szkoły, a w przypadku jego nieobecności, zastępcy dyrektora szkoły, którzy wszczynają procedury określone w ROZDZIALE III.

Standard 6

W każdym przypadku określonym w standardach od 1 do 6 w celu wsparcia dziecka opracowuje się plan wsparcia małoletniego zgodnie z zasadami określonymi w ROZDZIALE XII.

ROZDZIAŁ VIII

Sposób dokumentowania i zasady przechowywania ujawnionych lub zgłoszonych incydentów lub zdarzeń zagrażających dobru małoletniego.

Standard 1

Dyrektor szkoły zobowiązany jest prowadzić i przechowywać dokumentację ujawnionych lub zgłoszonych incydentów lub zdarzeń zagrażających dobru małoletniemu.

Standard 2

Dokumentacja, o której mowa w § 1 powinna być przechowywana w oddzielnym segregatorze lub teczce opisanej „Dokumentacja ujawnionych incydentów lub zdarzeń w ramach Standardów Ochrony Małoletnich rok …….. w Szkole Podstawowej w Jędrzejewie”, w której zakładane są podteczki imienne małoletnich, tworzone w każdym indywidulanym przypadku ujawnienia lub zgłoszenia.

Standard 3

Dokumentacja, o której mowa w standardzie 1, powinna zawierać wszystkie dokumenty wytworzone zgodnie z procedurami określonymi w niniejszych Standardach Ochrony Małoletnich. Wszystkie przechowywane dokumenty powinny być przechowywane w oryginałach, z wyjątkiem tych dokumentów, których oryginały zostały przekazane do innych instytucji (np. zawiadomienie policji lub prokuratury, zawiadomienie sądu opiekuńczego, druk formularza ,,Niebieska Karta - A’’); w tych przypadkach w dokumentacji przechowywane są ich kopie potwierdzone za zgodność z oryginałem.

Standard 4

Dokumentacja, o której mowa w standardzie 1, powinna być przechowywana w miejscu uniemożliwiającym jej zniszczenie; powinno to być także miejsce, ułatwiające dostęp instytucjom uprawnionym do kontroli prawidłowości wdrażania i realizowania procedur.

Standard 5

W pozostałych kwestiach, nie określonych w standardach od 1 do 4, do przechowywania dokumentacji, o której mowa w standardzie 1, stosuje się zasady prowadzenia i przechowywania dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej w Szkole Podstawowej w Jędrzejewie, określone w odrębnych przepisach obowiązujących w naszej placówce.

ROZDZIAŁ IX

Zasady dotyczące bezpiecznych relacji między małoletnimi, a w szczególności zachowania niedozwolone

Standard 1

1.     Na terenie Szkoły Podstawowej w Jędrzejewie w relacjach między małoletnimi obowiązuje zasada równości w swoich prawach. Każdy uczeń bez względu na płeć, pochodzenie, wyznanie, status socjoekonomiczny, stan rodzinny czy orientację seksualną jest równy w swoich prawach. Do obowiązków dorosłych, zwłaszcza będących wychowawcami i nauczycielami, należy modelowanie takiej postawy i pilnowanie jej przestrzegania między małoletnimi.  Zachowania małoletnich wobec siebie nie mogą naruszać obowiązujących przepisów prawnych.

2.     Na terenie Szkoły Podstawowej w Jędrzejewie pomiędzy małoletnimi, zabronione są  

następujące zachowania:

a.      narażające na niebezpieczeństwo utraty życia i/lub zdrowia w tym posiadanie, podawanie lub udostępnianie niedozwolonych substancji psychoaktywnych, alkoholu, nikotyny, dopalaczy itp.

b.     wszelkie przejawy przemocy fizycznej i seksualnej:

·       bicie, popychanie, szarpanie, przypalanie, szturchanie, kopanie itp.

·       niszczenie przedmiotów należących do małoletniego;

·       przymuszanie do czynności o charakterze seksualnym;

·       zmuszanie do innych zachowań wbrew woli małoletniego;

c.      wszelkie przejawy przemocy psychicznej tj:

·       wyśmiewanie, poniżanie i ubliżanie (zarówno w formie kontaktu bezpośredniego jak i pośredniego);

·       grożenie, zastraszanie, szantażowanie;

·       izolowanie i wykluczanie z grupy;

d.     wszelkie przejawy cyberprzemocy tj.:

·       naruszanie dobrego imienia małoletniego z wykorzystaniem jego wizerunku w sieci;

·       obraźliwe komentarze w sieci pod adresem małoletniego;

·       produkowanie lub udostępnianie innym za pomocą cyfrowych technologii zdjęć, filmów ośmieszających małoletniego  i publikowanie ich w sieci, także modyfikowanie treści z udziałem małoletniego w celu ośmieszenia go (w tym patostreaming);

·       podszywanie się za małoletniego w sieci i tworzenie treści w jego imieniu;

·       nakłanianie innych użytkowników technologii cyfrowych do określonych działań na szkodę małoletniego (np. wykluczania go z grupy, hejtowanie, udostępnianie szkalujących treści);

·       każde wykorzystanie jego wizerunku (np. zdjęcia) w sieci bez zgody opiekuna prawnego dziecka.

e.      każde inne działania naruszające prawa małoletniego lub jego dobra osobiste w szczególności:

·     narażające tę osobę na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia lub mienia,

·       naruszające jego godność, nietykalność cielesną lub wolność, w tym seksualną,

·       powodujące szkody na jego zdrowiu fizycznym lub psychicznym, wywołujące u niego cierpienie lub krzywdę,

·       istotnie naruszające jego prywatność lub wzbudzające w nim poczucie zagrożenia, poniżenia lub udręczenia, w tym podejmowane za pomocą środków komunikacji elektronicznej. 

                                                               ROZDZIAŁ X      

Zasady korzystania z urządzeń elektronicznych z dostępem do sieci Internet

Standard 1

1.   Wszystkie urządzenia z dostępem do sieci Internet na terenie Szkoły Podstawowej w Jędrzejewie, z których korzystają dzieci, zabezpieczone są aktualnym oprogramowaniem, chroniąc dostęp małoletnim przed treściami niebezpiecznymi.

2.   Dzieci mogą korzystać z urządzeń elektronicznych, będących w zasobach placówki tylko i wyłącznie w miejscach wskazanych do ich używania, podczas zajęć lekcyjnych lub

pozalekcyjnych, tylko i wyłącznie w obecności pracownika szkoły lub innej osoby odpowiedzialnej za korzystanie z tych urządzeń.

3.   Osoba odpowiedzialna za korzystanie z urządzeń z dostępem do sieci Internet obowiązana jest monitorować treści pobierane przez dzieci w trakcie zajęć lekcyjnych jak i pozalekcyjnych pod kątem bezpieczeństwa małoletnich.

4.   W pomieszczeniu, w którym znajdują się urządzenia z dostępem do Internetu, z których korzystają dzieci, musi przebywać za każdym razem pracownik szkoły, który zobowiązany jest podjąć niezbędne działania chroniące dzieci przed niebezpiecznymi treściami, w przypadku złamania lub awarii zabezpieczeń sieci skutkującymi dostępem dzieci do treści zakazanych.

5.   W pomieszczeniu, w którym znajdują się urządzenia z dostępem do Internetu, w widocznym miejscu, znajduje się regulamin korzystania dzieci z sieci Internet oraz w miarę możliwości materiały informacyjno-edukacyjne lub/i profilaktyczne na temat bezpiecznego korzystania z sieci.

6.   Zakazuje się udostępniania na terenie szkoły na urządzeniach zarówno będących w zasobach szkoły,  jak również będącymi prywatną własnością osób (w tym małoletnich), wszelkich treści niebezpiecznych w tym pornograficznych, zawierających treści agresywne, promujące zachowania demoralizujące lub nielegalne oraz wszelkie inne mogące być uznane za treści nieadekwatne dla małoletnich, którym są udostępniane.

7.   Za udostępnienie  do treści niebezpiecznych, o których mowa w punkcie 6, odpowiada właściciel urządzeń, za pośrednictwem których zostały udostępnione, co oznacza, że w przypadku, gdy udostępnienie nastąpiło na urządzeniach szkolnych, odpowiada administrator sieci, natomiast gdy udostępnienie nastąpiło na urządzeniach prywatnych, odpowiada ich właściciel. Za urządzenia przekazane małoletnim dzieciom przez rodziców, odpowiadają rodzice.

ROZDZIAŁ XI

Procedury ochrony dzieci przed treściami szkodliwymi i zagrożeniami w sieci Internet oraz utrwalonymi w innej formie

Standard 1

1.     W ramach procedury ochrony dzieci przed treściami szkodliwymi i zagrożeniami w sieci informatyk szkolny, wyznaczony przez dyrektora szkoły, odpowiedzialny jest za zabezpieczenie profesjonalnym oprogramowaniem wszystkich urządzeń w placówce z dostępem do Internetu, przed dostępem małoletnich do niebezpiecznych treści. Zabezpieczeniami mają być objęte wszystkie urządzenia, za pośrednictwem których dzieci przebywające na terenie szkoły, zarówno podczas zajęć lekcyjnych jak i pozalekcyjnych, mają dostęp do sieci Internet.

2.   Zabezpieczenia, o których mowa w pkt 1 powinny być w miarę możliwości jak najnowsze i aktualizowane co najmniej raz w miesiącu. Za ich aktualizację odpowiada osoba wskazana w punkcie 1.

3.   Administrator sieci monitoruje ją w sposób umożliwiający wykrycie i wskazanie osoby odpowiedzialnej za ewentualne naruszanie bezpieczeństwa korzystania z sieci.

4.   W pomieszczeniu, w którym znajdują się urządzenia z dostępem do Internetu, z których korzystają dzieci, musi przebywać za każdym razem pracownik szkoły, który zobowiązany jest podjąć niezbędne działania chroniące dzieci przed niebezpiecznymi treściami, w przypadku złamania lub awarii zabezpieczeń sieci skutkującymi dostępem dzieci do treści zakazanych.

5.   Informatyk szkolny, wskazany w punkcie 1, odpowiedzialny za urządzenia z dostępem do sieci Internet, regularnie informuje dzieci korzystające z tych urządzeń o zasadach bezpiecznego korzystania z Internetu.

6.   Informowanie uczniów odbywa się w formie pogadanki lub warsztatów na początku roku szkolnego przed udostępnieniem uczniom urządzeń elektronicznych z dostępem do sieci Internet. W trakcie roku szkolnego, informatyk szkolny ma obowiązek we wszystkich pomieszczeniach, w którym znajdują się urządzenia z dostępem do Internetu, w widocznym miejscu, umieścić regulamin korzystania dzieci z sieci Internet oraz w miarę możliwości materiały informacyjno-edukacyjne lub/i profilaktyczne na temat bezpiecznego korzystania z sieci.

7.   W przypadku naruszenia zasad bezpieczeństwa i wykryciu sytuacji udostępnienia treści niebezpiecznych małoletnim za pośrednictwem urządzeń szkolnych, incydent zgłaszany jest dyrektorowi szkoły, a dyrektor szkoły nadzoruje ponowne zabezpieczenie urządzeń elektronicznych z dostępem do Internetu przez informatyka szkolnego. Do czasu zakończenia działań zabezpieczających urządzenia elektroniczne z dostępem do Internetu są niedostępne dla uczniów.

8.   W przypadku wykryciu sytuacji udostępnienia treści niebezpiecznych małoletnim za pośrednictwem urządzeń prywatnych będących w dyspozycji osób przebywających na terenie szkoły, incydent zgłaszany jest dyrektorowi szkoły, a dyrektor szkoły podejmuje niezwłocznie działania mające na celu zabezpieczenie sytuacji małoletnich na terenie szkoły i podejmuje adekwatne działanie zgodnie z procedurami określonymi w § 1 Rozdziału III.

9.   Względem uczniów opisanych w punktach 7 lub 8, którzy zostali narażeni na dostęp do treści niebezpiecznych, pedagog szkolny, Paulina Flitta – Kubisz, przeprowadza wparcie pedagogiczne  i psychologiczne a następnie informuje jego opiekunów prawnych lub faktycznych o incydencie i opracowuje plan wsparcia zgodnie z Rozdziałem XII.

ROZDZIAŁ XII

Zasady ustalania planu wsparcia małoletniego po ujawnieniu krzywdzenia.

Standard 1

1.   Pedagog szkolny  opracowują plan wsparcia małoletniego po ujawnieniu krzywdzenia.

2.   Opracowanie planu w miarę możliwości odbywa się w obecności niekrzywdzącego rodzica, jeśli dziecko zostało pod jego opieką po podjęciu interwencji,  lub opiekuna faktycznego, który sprawuje bezpośrednią opiekę nad dzieckiem po podjęciu interwencji w związku z krzywdzeniem małoletniego.

3.   Plan wsparcia małoletniego po ujawnieniu krzywdzenia powinien zawierać:

·       opis ustaleń, jaki/ jacy dostępni dorośli z ramienia szkoły będą stanowili dla niego wsparcie z określeniem zakresu wsparcia oraz określające sposób i formę przekazania dziecku tych informacji (celem zwiększenia poczucia bezpieczeństwa przez świadomość istnienia jego sieci wsparcia);

·       opis działań osób stanowiących sieć wsparcia na terenie placówki,  ukierunkowanych na dobro małoletniego i odbudowywanie jego poczucia bezpieczeństwa realizowanych na terenie placówki;

·       opis działań rodzica niekrzywdzącego lub opiekuna faktycznego, sprawującego bezpośrednią opiekę nad dzieckiem w zakresie jego postaw do zachowań dziecka po ujawnieniu krzywdzenia w tym: nieocenianie i niekrytykowanie dziecka za ujawnienie przemocy; dawanie przyzwolenia na ujawnianie różnorodnych emocji, bez zachęcania do ich tłumienia, nieodczuwania, zawstydzania za pojawiające się reakcje; cierpliwość wobec zmieniających się emocji u dziecka; przygotowania dziecka do uczestnictwa w dalszych procedurach po ujawnieniu krzywdzenia; ściągnięcia z dziecka poczucia winy i lęku za ujawnienie krzywdzenia,

·       opis działań rodzica niekrzywdzącego lub opiekuna faktycznego zawierający formy
i miejsca wsparcia dziecka w instytucjach na terenie gminy lub powiatu, do których zgodnie z ustaleniami zobowiąże się rodzic.

4.   Plan wsparcia małoletniego sporządzany jest w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach. Jeden pozostaje w dokumentacji szkoły i przechowywany jest zgodnie z zasadami określonymi w Rozdziale VIII, a drugi zostaje wręczony rodzicowi lub opiekunowi faktycznemu, obecnemu podczas jego sporządzania.

5.   Pedagog szkolny prowadzi monitoring realizacji planu wsparcia małoletniego dokumentując realizowane działania zarówno realizowane przez pracowników szkoły jak i rodzica lub opiekuna dziecka. Monitoring odbywa się co najmniej raz w miesiącu przez okres 1.go kwartału od jego opracowania, a następnie nie rzadziej niż raz na kwartał aż do jego zakończenia.

USTALENIA  KOŃCOWE

1.Standardy ochrony małoletnich wchodzą w życie z dniem ich ogłoszenia, tj. 01.08.2024 roku na podstawie Ustawy z dnia 28 lipca 2023 roku o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny
i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw,

2.Udostępnienie Standardów ochrony małoletnich następuje w sposób dostosowany
do pracowników szkoły, opiekunów i uczniów tak, by każdy mógł zapoznać się z nimi i je stosować. Ogłoszenie Standardów – strona internetowa szkoły – dziennik elektroniczny LIBRUS (wersja pełna dla pracowników i skrócona wersja dla rodziców i uczniów) oraz sekretariat szkoły (wersja papierowa) i biblioteka szkolna (wersja papierowa).

ZAŁĄCZNIK nr 1

WZÓR ZAWIADOMIENIA O PODEJRZENIU PRZESTĘPSTWA:

Miejscowość  i data:………………………………...

…………………………………

…………………………………

(dane zawiadamiającego)

Prokuratura Rejonowa w ……………………

ZAWIADOMIENIE

o podejrzeniu popełnieniu przestępstwa

            Zgodnie z art. 304 § 1 k.p.k. zawiadamiam o podejrzeniu popełnienia przestępstwa znęcania się nad małoletnimi ………….. oraz ………….. (zamieszkałymi …………………….) przez …………………….(zamieszkałych……………………..) w okresie od             do               (tj. art. 207 k.k.), poprzez krzyki, bicie dzieci pasem, odzywanie się do dzieci słowami powszechnie uznanymi za wulgarne, pozostawianie ich w domu samych, bez opieki w godzinach popołudniowych i wieczornych.

UZASADNIENIE

W Szkole Podstawowej…………… w………… do pedagoga szkolnego zgłosiła się zapłakana uczennica ……………. i opowiedziała, że rodzice ……………. biją ją i jej starszego brata …………. pasem na oślep. Opowiadała, że w wyniku bicia miała zasinienia na nogach oraz zdarzyło się, że miała rozciętą rękę w wyniku uderzania pasem bo się zasłaniała i leciała jej krew. Starszy brat ……………... również jest bity za najmniejsze przewinienie. Pas wisi zawsze w widocznym miejscu, tak żeby dzieci były świadome, że może zostać użyty w każdej chwili. Dziewczynka opowiedziała, że sytuacja ta ma miejsce, odkąd pamięta. W domu są ciągle awantury – rodzice krzyczą na siebie, wyzywają się, czasem do domu wzywana jest Policja. Awantury są również w nocy. Wtedy dzieci nie śpią, siedzą wystraszone w swoim pokoju, bardzo się boją. Ojciec dzieci często wyjeżdża, a jak wraca to czuć od niego alkohol. Ostatnio nie było go przez 5 dni. Jeśli mama jest do wieczora w pracy to dzieci są w domu same bez opieki, często nie mają również co jeść. Dzieci boją się zostawać same w domu. Dzieci poinformowały również że często są wyzywane, a rodzice wrzeszczą na nie bez powodu. Ostatni raz …………. Została pobita w zeszłym tygodniu i do dziś ma niewielki ślad na ręce po tym wydarzeniu. 

Wezwana na rozmowę do szkoły matka zaprzeczyła większości uzyskanych informacji, potwierdziła co prawda, że w domu na ścianie wisi pas, którym mąż straszy dzieci, ale zaprzeczyła żeby dzieci były kiedykolwiek bite. Przyznała, że „mają z mężem przejściowe problemy” jednak zaprzeczyła, aby którekolwiek z nich wyzywało dzieci, bądź krzyczało. Twierdziła, że mąż nie bije dzieci, ale zdarzało się że jak były młodsze to dostawały od niego klapsy, ale oboje nie uznają tego za przemoc.

Mając na uwadze powyższe złożenie niniejszego zawiadomienia okazało się uzasadnione.

                                                                                               ……………………………………

(podpis zawiadamiającego)

Załącznik nr 2

WZÓR ZAWIADOMIENIA SĄDU OPIEKUŃCZEGO NA PODSTAWIE ART. 572 KPC

Miejscowość, data: ………………..

Sąd Rejonowy dla Miasta ………………………..

………….Wydział Rodzinny i Nieletnich

Adres: …………………………………………….

WNIOSEK O WGLĄD W SYTUACJĘ RODZINY

I WYDANIE ZARZĄDZEŃ W ZWIĄZKU Z ZAGROŻENIEM DOBRA DZIECKA

Na podstawie art. 572 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r - kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. 1964 Nr 43 poz. 296 z późn. zmianami):

1.     zawiadamiamy o zagrożeniu dobra Bartosza ……………………..ucznia. kl. 5…………………., s. …………., zam……………………

2.     W związku z zagrożeniem dobra dziecka wnosimy o wydania odpowiednich zarządzeń w trybie art. 109 kro.

3.     Wnosimy o udzielenie informacji o wszczęciu postępowania z urzędu lub braku podstaw do jego wszczęcia z urzędu w zgłaszanej sprawie.

UZASADNIENIE

 Zagrożenia dobra dziecka

Bartek……….., urodzony ………………. W……………..zamieszkały (obecnie) ……………..jest uczeniem trzeciej klasy naszej szkoły. Bez trudności zaaklimatyzował się w zespole klasowym, sumiennie wypełnia obowiązki ucznia. Niestety w czasie zajęć z psychologiem szkolnym poinformował, że rodzice stosują wobec niego kary fizyczne w postaci klapsów. Dziecko jest również poniżane i wyzywane. Rodzice Barta awanturują się również między sobą w jego obecności, co prowadzi do tego, że Bartek funkcjonuje w ciągłym poczucie zagrożenia i niepewności. Wezwani na rozmowę rodzice zaprzeczyli, jakoby stosowali przemoc wobec swojego dziecka, ojciec Bartka poinformował, iż nie uważa on okazjonalnego klapsa za przemoc, uznaje on, że ma prawo wychowywać dziecko zgodnie ze swoimi przekonaniami – w tym stosować uznawane przez siebie kary wobec dziecka. W związku z uzyskanymi informacjami wszczęta została procedura Niebieskie Karty. 

Mając powyższe fakty na uwadze można przypuszczać, ze dobro małoletniego ………………. jest zagrożone a rodzice nie wykonują właściwie władzy rodzicielskiej. Dlatego niniejszy wniosek i podjęcie odpowiednich działań wobec rodziców Bartka jest uzasadniony.

……………………………………

(podpis zawiadamiającego)